Wbrew początkowym zapowiedziom obecnego Ministra Zdrowia o częściowym odejściu od systemu „sieci szpitali” albo dokonywaniu bardzo poważnych korekt, zmiany wprowadzone rozporządzeniem z dnia 21 września br. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania ryczałtu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (opublikowane 24 września br.) wpisują się w działający od 12 miesięcy system „sieci szpitali” i wykorzystują narzędzia zaprojektowane na początku działania systemu, rozszerzając nieco jego działanie w obszarze stymulowania podmiotów leczniczych funkcjonujących w ramach „sieci szpitali” do większej aktywności z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS).
W tej wersji rozporządzenia następuje rozbudowanie istniejących już wskaźników jakościowych zwiększających (bądź zmniejszających) wartość kwotową kontaktu w ramach ryczałtu PSZ (bez wzrostu i spadku liczby punktów) poprzez wskaźniki jakościowe uzależnione od wzrostu bądź spadku liczby punktów wykonanych w obszarze AOS. W tej wersji rozporządzenia dodano również wskaźniki jakościowe związane, generalnie rzecz opisując, ze skróceniem kolejek do AOS w kategorii „przypadek stabilny” oraz rozbudowano narzędzie zwiększania wartości kontraktu poprzez wzrost liczby punktów na okres planowania w zależności od liczby punktów wykonanych z zakresu AOS w okresie obliczeniowym (wyjaśnienie używanych pojęć tutaj).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 września 2018 r. (opublikowane 24 września weszło w życie dzień po opublikowaniu) zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (ryczałt PSZ) z dnia 22 września 2017 r. (zwanego dalej rozporządzeniem ryczałtowym), zawiera zmiany dotyczące następujących trzech obszarów:
1. Regulacja techniczna – wprowadzająca narzędzie umożliwiające uwzględnienie w wyliczeniu wysokości ryczałtu PSZ na okres planowania zmian w wysokości:
a. taryf (Ts,i+1 ) oraz
b. współczynników korygujących określanych przez Prezesa NFZ na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie Ogólnych Warunków Umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (OWU).
Powyższa zmiana wprowadza zasadę, że jeżeli wartość ww. wskaźników ulega albo uległa zmianie w tracie okresu planowania, do wyliczeń przyjmuje się średnią wartość ważoną długością okresu obowiązywania w ramach okresu planowania. Zmiana ta wpływa na wyliczoną wartość ∆Tl, czyli wskaźnika uwzględniającego wpływ zmian taryf i wskaźników korygujących na liczbę punktów do wykonania w ryczałcie PSZ w okresie planowania. Początkowo zakładano, że zmiany taryf i wskaźników będą dokonywane na przełomie okresów rozliczeniowych; okazało się to trudne do wykonania, stąd powyższa zmiana wprowadzająca możliwość uwzględniania zmian opisanych wskaźników w trakcie trwania okresu rozliczeniowego (Wyjaśnienie używanych pojęć tutaj).
2. Regulacja merytoryczna – wprowadzająca nowe narzędzie umożliwiające zwiększenie, w ramach ryczałtu PSZ, liczby punktów (jednostek sprawozdawczych) dla danego podmiotu leczniczego (zakładu leczniczego) na okres planowania, z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) wykonanych i sprawozdanych w dokumentach rozliczeniowych za okres obliczeniowy świadczeń opieki zdrowotnej, które będą finansowane w ramach ryczałtu w okresie planowania.
Projektowana zmiana wprowadza współczynnik da – współczynnik prognozowanej stopy wzrostu liczby świadczeń opieki zdrowotnej, z zakresu AOS określony w planie zakupu, czyli przez dyrektora oddziału wojewódzkiego (OW) NFZ.
Dyrektor OW NFZ będzie określał w planie zakupu współczynnik wzrostu da dla zakresu AOS.
Ww. wzrost liczby świadczeń w ryczałcie PSZ związany z zakresem AOS będzie dodatkową liczbą punktów, o którą to liczbę zostanie zwiększona liczba punktów wchodzących w skład ryczałtu PSZ.
Oznacza to, że jeśli Dyrektor OW NFZ określi w planie zakupu na okres planowania da, w wysokości na przykład 10%, to każdy zakład leczniczy otrzyma dodatkową liczbę punktów na okres planowania wg zależności 10%(da)*Ll,a, gdzie Ll,a jest liczbą punktów wykonanych i poprawnie sprawozdanych przez zakład leczniczy dla zakresu AOS w okresie obliczeniowym.
Opisywane powyżej wzrosty liczby punktów będą zwiększały wartość pozycji Ul – czyli dodatkową liczbę punktów a ta z kolei wartość pozycji Ji+1– czyli liczbę punktów, którą ma wykonać zakład leczniczy w danym okresie rozliczeniowym (okresie planowania) – wyliczoną na podstawie poprawnie sporządzonego sprawozdania za poprzedni okres rozliczeniowy czyli okres obliczeniowy wg zależności (Wyjaśnienie używanych pojęć tutaj):
Ji+1 =k( Al+ Nl+ Ul )
Jednocześnie trzeba zastrzec, że zmiana i sposób określenia dodatkowych punktów w ryczałcie PSZ nie pociąga za sobą konieczności wykonania w okresie rozliczeniowym liczby punktów z zakresu AOS.
Dodatkowa liczba punktów w ryczałcie PSZ wyliczona na okres planowania na podstawie okresu obliczeniowego jest do dysponowania przez zakład leczniczy zgodnie z ogólnymi regulacjami.
Jednocześnie, ze względu na to, że wartość kwotowa kontraktu w ramach ryczałtu PSZ wzrasta bądź spada korygowana wskaźnikami jakościowymi, w tym wskaźnikami jakościowymi związanymi ze wzrostem bądź spadkiem liczby wykonanych i sprawozdanych punktów z zakresu AOS ( w okresie obliczeniowym w stosunku do okresu porównawczego czyli dwóch okresów rozliczeniowych przed tym, na który ustalana jest wartość ryczałtu PSZ), stanowi to istotną zachętę do wykonywania większej liczby świadczeń z zakresu AOS.
3. Regulacja merytoryczna – rozbudowująca istniejące już wskaźniki jakościowe uzależnione od wzrostu bądź spadku liczby punktów wykonanych w obszarze AOS. Dodano również wskaźniki jakościowe związane, generalnie rzecz opisując, ze skróceniem kolejek do AOS w kategorii „przypadek stabilny”.
W wersji pierwotnej rozporządzenia ryczałtowego (z 22 września 2017 r.) obowiązującej od stycznia 2018 r. wartość ryczałtu PSZ wzrastała o 1% (liczona od pełnej kwoty ryczałtu PSZ) w przypadku wzrostu o 10% liczby wykonanych punktów z zakresu AOS.
W wersji obowiązującej od 25 września br., próg wzrostu liczby punktów został obniżony do 5% a przy wzroście o 10% liczby punktów z zakresu AOS wartość ryczałtu PSZ wzrasta o 1,25%, co przy jednoczesnym skróceniu czasu oczekiwania lub wzroście liczby osób skreślonych z listy oczekujących z powodu udzielenia świadczenia o 10% (w kategorii przypadek stabilny), daje wzrost łączny wartości kwoty ryczałtu PSZ o 1,5%. W nowej wersji rozporządzenia wprowadzono jeszcze jeden, 20% próg wzrostu liczby punktów z zakresu AOS, również z odpowiednim powiązaniem ze wskaźnikiem premiującym skrócenie kolejki.
W omawianym rozporządzeniu zastosowano symetryczność zmienności wykonania liczby punktów z zakresu AOS przy ustalaniu zasady wyliczania wskaźników jakościowych, czyli wzrost liczby wykonanych świadczeń jest tak samo punktowany „in plus” co spadek „in minus”.
W poprzedniej wersji rozporządzenia obowiązującej od stycznia br. nie było takiej symetryczności, dzięki czemu podmioty lecznicze nie mogły prowadzić swego rodzaju gry z systemem poprzez budowanie wzrostu liczby świadczeń AOS w jednym okresie rozliczeniowym a spadku w kolejnym, aby zbudować odpowiedni premiowany wzrost w jeszcze następnym.
Rozporządzenie weszło w życie 25 września br. i jego zapisy będą podstawą do wyliczenia wartości ryczałtu PSZ na okres rozliczeniowy czerwiec – grudzień 2018 r.
Piotr Gryza
Ewentualne cytowanie i publikacja możliwa z podaniem autora i źródła: www.piotrgryza.pl